Mắc bệnh lý về gan mật từ khi mới chào đời dẫn đến tình trạng xơ gan nặng kèm theo một loạt các biến chứng, tính mạng của hai bé Trịnh HA (20 tháng tuổi, Phú Thọ) và Trần GB (9,5 tháng, Quảng Ngãi) luôn nằm giữa lằn ranh mong manh giữa sự sống và cái chết. Nếu không được phẫu thuật ghép gan cấp cứu, tính mạng của hai bệnh nhi khó lòng được bảo toàn.

TS, BS Nguyễn Phạm Anh Hoa, Trưởng khoa Gan mật, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, cả hai bệnh nhân HA và GB đều mắc teo đường mật từ khi mới chào đời. Đây là bệnh khiến toàn bộ hệ thống đường mật trong và ngoài gan đều bị tổn thương, gan tiết ra mật nhưng không vào đường mật mà ứ đọng và phá hủy tế bào gan. Trẻ mắc bệnh này không được điều trị sẽ dẫn đến tình trạng xơ gan và suy gan.

"Khi đến Bệnh viện Nhi Trung ương, hai cháu A và B đều rơi vào tình trạng nguy kịch. Hai bé đều bị xơ gan nặng mất bù, kèm theo một số biến chứng như nhiễm trùng đường mật tái diễn, giãn vỡ tĩnh mạch thực quản gây xuất huyết tiêu hóa, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, suy chức năng gan. Bệnh nhân được chỉ định ghép gan để bảo toàn tính mạng khi sự sống chỉ còn tính bằng ngày", bác sĩ Hoa chia sẻ.

Theo TS, BS Phạm Duy Hiền, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, ca ghép gan đầu tiên diễn ra trên bệnh nhân HA với người cho gan là mẹ đẻ của bệnh nhi. Khó khăn mà các bác sĩ phải đối mặt trong ca ghép này là giải phẫu gan của người mẹ (người cho gan) bất thường với ba tĩnh mạch gan. Các bác sĩ đã phải tiến hành tạo hình ba tĩnh mạch này thành một để nối với tĩnh mạch gan của người nhận.

Với ca ghép gan thứ hai cho cháu GB, các bác sĩ phải đối diện với thách thức lớn hơn do do mức độ xơ gan nặng, tĩnh mạch cửa (một tĩnh mạch cấp máu quan trọng cho gan) bị xơ hẹp. Các bác sĩ đã phải thực hiện rất nhiều thủ thuật để tăng cường lượng máu cho tĩnh mạch cửa. Trong khi đó, bên phía người cho (bố đẻ của bệnh nhi) cũng có bất thường hệ thống động mạch cung cấp cho mảnh gan ghép: lấy mảnh gan ghép ra nhưng vẫn phải bảo đảm an toàn tuyệt đối không gây tổn thương đến phần gan còn lại. Ca phẫu thuật thứ hai này diễn ra ngày 26-2.

Sau ca phẫu thuật kéo dài gần 10 giờ đồng hồ, các bệnh nhi hiện đang được chăm sóc tại khoa Hồi sức ngoại. Chia sẻ về quá trình chăm sóc cho hai bệnh nhi, TS, BS Đặng Ánh Dương cho biết, hai bệnh nhi được chăm sóc hậu phẫu với chế độ hồi sức đặc biệt trong phòng vô khuẩn. Các bác sĩ đã tiến hành cho hai bệnh nhi thở máy từ 24-48 tiếng, hỗ trợ ô-xy tối đa, duy trì huyết áp, truyền chế phẩm về máu để điều chỉnh tình trạng đông máu, dùng các thuốc ức chế thải ghép….

Mục tiêu điều trị cao nhất là bảo đảm vừa cung cấp máu tối đa cho mô ghép vừa chống tắc mạch mô ghép, chống nhiễm trùng, chống thải ghép và hỗ trợ dinh dưỡng cho bệnh nhân.

TS Phạm Duy Hiền đánh giá, việc ghép gan thành công cho ca trẻ 9,5 tháng tuổi cũng đánh dấu một bước tiến mới về lĩnh vực ngoại nhi tại Việt Nam. Để có được điều này cần rất nhiều yếu tố: sự quyết đoán của Ban Giám đốc bệnh viện trong hợp tác với đối tác nước ngoài khi mà diễn biến dịch bệnh Covid-19 đang căng thẳng, sự đầu tư kỹ lưỡng và đồng bộ về nhân lực (với ê kíp gồm hơn 30 chuyên gia, kỹ thuật viên, điều dưỡng của Bệnh viện Nhi Trung ương và Đài Loan), cơ sở vật chất của Bệnh viện Nhi Trung ương (hệ thống phòng mổ và bộ dụng cụ hiện đại,). Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đã từng bước làm chủ kỹ thuật và trong tương lai không xa có thể hoàn toàn đảm nhận được kỹ thuật phức tạp này.

Hiện tại, tình trạng sức khỏe của hai bệnh nhi tạm thời ổn định. Dự kiến các cháu sẽ được xuất viện trong thời gian tới.